O geriatrii

W 2001 roku w Polsce odsetek osób w wieku powyżej 65 lat przekroczył 16%.

Według norm ONZ przekroczyliśmy tym samym jako społeczeństwo próg zaawansowanej starości demograficznej.

Odmienność potrzeb zdrowotnych, socjalnych i psycho-społecznych osób po 60 roku życia dotyczy w 38 milionowej populacji Polski grupy 6 milionów osób.

Geriatria jest nową specjalizacją medyczną, a jej rozwój jest reakcją na obserwowane w ostatnich dekadach przemiany demograficzne i epidemiologiczne.

Wynikają one ze zmiany – z wysokiej na niską – rozrodczości i umieralności.

W efekcie wydłużyło się i nadal się wydłuża dalsze oczekiwane trwanie życia oraz udział ludzi starszych w populacji.

Postęp w wiedzy o odrębnościach fizjologii i patofizjologii starzenia jest powodem wyodrębnienia geriatrii jako dziedziny chorób wewnętrznych.

Należy przypomnieć, iż wielochorobowość z wielonarządowym charakterem poszczególnych patologii jest najbardziej widoczną cechą starzejącego się człowieka.

W obrazie klinicznym chorej osoby w zaawansowanym wieku zazwyczaj dominują dysfunkcje wielu układów i narządów.

Przyczynami mogą być ukryte ogniska zakażenia, zaburzenia ukrwienia, zwyżki ciśnienia tętniczego, hipotonia polekowa, niestabilna choroba wieńcowa, neuroglikopenie, hiponatremia, odwodnienia, nierozpoznane otępienia i depresje, jak i zaburzenia psychosocjalne: ubóstwo, samotność, śmierć bliskiej osoby, zależność, przewlekły ból, lęk.

W takich przypadkach, zawodzi tradycyjna medycyna, zwłaszcza o profilu specjalistycznym, która koncentruje się na chorobie z zakresu owej specjalności.

W efekcie, starszy pacjent leczy się u wielu specjalistów, z których żaden nie jest w stanie całościowo rozwiązać złożonych potrzeb starszego człowieka, konsumującego dziesiątki różnych leków.

Sprzyja to bardzo kosztownemu nadużywaniu leków, czego nie uświadamiają sobie lekarze, ponieważ pacjent nie zawsze informuje ich o lekach przepisanych przez innego specjalistę.

Problemów błędnie diagnozowanego i leczonego chorego w starszym wieku nie rozwiązuje dostęp do ośrodków opieki długoterminowej, gdyż nie są to ośrodki diagnostyczne, a jedynie zapewniające pielęgnację, opiekę, rehabilitację i kontynuację ustalonego już leczenia.

Geriatria, choć społecznie bardzo potrzebna, miała w Polsce przez 40 lat rozwoju niedostateczną promocję.

Wydobywając i wzmacniając słabe rezerwy zdrowia w chorobie, geriatria będzie w najbliższym czasie jedną z najpotrzebniejszych branż medycznych dla osób starszych, ich opiekunów i pracowników medycznych innych dziedzin.

Według WHO praca geriatrów ma bowiem kardynalne znaczenie w obniżeniu kosztów leczenia ludzi starszych i najefektywniej podnosi jakość świadczeń dla tej grupy pacjentów.